ประวัติความเป็นมา ทต.ก้อ อ.ลี้ จ.ลำพูน

ประวัติเล่าขานการกำเนิดตำบลก้อ

     ตำบลก้อ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ห่างจากที่ว่าการอำเภอ 39 กิโลเมตร และห่างจากจังหวัดลำพูน 44 กิโลเมตร ตำบลก้อเป็นตำบลที่อยู่ไกลที่สุดทั้งจากอำเภอและจังหวัดลำพูน ตั้งอยู่กลางอุทยานแห่งชาติแม่ปิง เป็นรอยต่อของ 4 จังหวัด คือ อำเภออมก๋อยและอำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ อำเภอสามเงาจังหวัดตาก อำเภอแม่พริกจังหวัดลำปาง เดิมราษฎรในตำบลก้อ อาศัยอยู่ข้างลำน้ำปิง ประกอบด้วยหมู่บ้าน จำนวน ๘ หมู่บ้าน ประกอบไปด้วย บ้านเสรียม บ้านแก่งปวง บ้านอุ้มปาด บ้านป่าตา บ้านหาดหยวก บ้านแม่ปิง บ้านก้อจอก บ้านก้อหนอง จำนวนประมาณ ๑๐๐-๑๑๐ ครัวเรือน ในปี 2494 รัฐบาลได้สร้างเขื่อนภูมิพล เพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าที่บริเวณเขาแก้ว ทางตอนใต้ของตำบลบ้านนา อำเภอสามเงา จังหวัดตาก ในปี 2503 การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยได้ให้ราษฎรที่อาศัยอยู่ทางตอนเหนือเขื่อนภูมิพลอพยพไปอยู่ที่ที่จัดสรร ตำบลก้อ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน เป็นตำบลที่ตั้งอยู่เหนือเขื่อนภูมิพล จึงต้องมีการอพยพบ้านเรือนไปอยู่ที่จัดสรร การตั้งบ้านเรือนแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ 1.บ้านก้อทุ่ง ตั้งอยู่เหนือสุดของลำห้วยคือเป็นหมู่บ้านที่ตั้งมาตั้งแต่เดิม 2.กลุ่มบ้านจัดสรร ประกอบไปด้วยหมู่บ้านจำนวน 3 หมู่บ้าน ส่วนใหญ่ย้ายมาจากหมู่บ้านเดิมที่ถูกน้ำท่วมจากการสร้างเขื่อนภูมิพล
          จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่า การเดินทางตามลำน้ำปิง เป็นเส้นทางที่สะดวกที่สุดในการเดินทางจากภาคกลาง คือ จากกรุงเทพ – นครสวรรค์ (ปากน้ำโพ) –ตาก สู่ดินแดนล้านนา คือ เชียงใหม่ ลำพูน พระนางจามเทวีเดินทางจากระโว้ขึ้นมาตามลำน้ำปิง มาครองเมืองหริภุญชัย (ลำพูน) ที่ฤาษีวาสุเทพสร้างไว้ พม่าเมื่อตีเมืองเชียงใหม่เป็นเมืองขึ้นและเป็นฐานเสบียงแล้วล่องตามลำน้ำปิงเข้าตีกรุงศรีอยุธยาเป้นเมืองขึ้นทั้งสองครั้ง รวมทั้งการที่สมเด็จพระนเรศวร และพระเจ้าตากสินมหาราช ยกทัพขึ้นมาตีเอาเมืองเชียงใหม่คืนมาจากพม่าก็ใช้เส้นทางนี้ (เส้นทางนี้ลดความสำคัญลงเมื่อได้มีการสร้างทางรถไฟจนถึงเชียงใหม่ เมื่อ พ.ศ.2464)
          การตั้งถิ่นฐานชุมชนต่างๆ ตลอดลำน้ำปิง มีมาแต่ครั้งประวัติศาสตร์งการตั้งชุมชนลำห้วยก้อ ซึ่งเป็นสาขาของลำน้ำปิง เป็นแหล่งการเกษตรที่อุดมสมบูรณ์ ในขณะนั้นมีการตั้งหมู่บ้านตลอดลำห้วยก้อ คือ บ้านก้อท่า บ้านก้อจอก บ้านก้อหนอง บ้านก้อทุ่ง วิถีชีวิตของชาวบ้านก้อ ทำการเกษตรปลูกข้าวพอกินตลอดปี จากระบบเหมืองฝายตามลำห้วยก้อ และห้วยก้อจอก ซึ่งมากกว่า 10 ฝาย ข้าวที่เหลือกินชาวบ้านจะบรรทุกเกวียนไปขายที่ท่าน้ำ บ้านก้อท่า ซึ่งมีพ่อค้านำเรือมารับซื้อจากพ่อค้าท้องถิ่นอีกทอดหนึ่ง การค้าขายทางบกจะเป็นการการติดต่อค้าขายกับบ้านแม่หว่าง และบ้านนาทราย (ซึ่งเป็นเส้นทางเดินไปอำเภอลี้เดิม เส้นทางจากผาต้าย-ก้อ สร้างขึ้นภายหลัง) โดยชาวบ้านนำเอา พริก ปลา แลกกับ หมาก ข้าว จากนาทราย นอกจากนั้นชาวบ้านยังปลูกฝ้าย ยาสูบ และเลี้ยงครั่ง จากต้นฉำฉา ที่ขึ้นตามธรรมชาติ การแลกเปลี่ยนสินค้าในรูปตัวเงินครั้งแรกนั้น เมื่อบริษัทบอมเบย์-เบอร์ม่าจำกัด เข้ามาทำไม้รอบบริเวณหมู่บ้าน (ซึ่งต่อมาได้ประกาศเป็นเขตป่าสงวนแห่งชาติ แม่หาด-แม่ก้อปี 2524) และทำที่พักซึ่งชาวบ้านเรียก นายห้างบอมเบย์ มาซื้อข้าวสาร อาหาร หญ้าคา ตลอดจนจ้างชาวบ้านเป็นคนงานในปางไม้ นอกจากนั้นฝรั่งได้นำเอารถยนต์มาใช้ในกิจการทำไม้ โดยเอาล่องแพตามแนวลำน้ำปิง

ที่ทำการเทศบาลตำบลก้อ
เลขที่ 99 บ้านก้อจอก หมู่ที่ 3 ตำบลก้อ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน รหัสไปรษณีย์ 51110
โทรศัพท์ : 053-096011 โทรสาร : 053-096011 อีเมล์ : 6510407@dla.dla.go.th admin@tambonkor.go.th tambonkor@hotmail.co.th

www.tambonkor.go.th